Wie denkt dat werken in de boomkwekerij geestdodend is, loopt een beetje achter. Het imago van de sector zit in de lift. Meer jongeren kozen dit jaar voor de boomkwekerij-opleiding van Helicon, vakblad de Boomkwekerij schrijft dat een opvallend groot aantal studenten het evenement GrootGroenPlus bezocht, ruim 1250 mensen bezochten recent de open dag ‘Kom op de kwekerij’ en docent Jan van Lavieren merkt dat er meer waardering ontstaat voor het vak.
De boomkwekerijsector heeft de afgelopen jaren een grote technologische ontwikkeling doorgemaakt en Betuwse bomen zijn wereldwijd gewild. Om het niveau hoog te houden en te blijven groeien is het van belang dat voldoende jongeren kiezen voor een boomkwekerij-opleiding en tot vreugde van Jan van Lavieren, docent op de boomkwekerij-opleiding van Helicon MBO Geldermalsen, is het leerlingenaantal dit jaar toegenomen ten opzichte van vorig jaar. “We hebben dit jaar vierentwintig studenten in de groep zitten. De klas zit vol. Als ik dat als graadmeter neem voor de populariteit van het boomkwekerijvak zit het wel goed.” Maar Van Lavieren merkt ook aan andere factoren dat het imago van de sector verbetert. ,,Mensen zien steeds meer in welke grote economische rol deze bedrijfstak inneemt in de regio. En er komt weer waardering voor het betekenisvolle werk dat boomkwekers leveren. Ze dragen er namelijk aan bij dat de opwarming van de aarde minder snel gaat.”
Oplossing CO2-probleem
Dat laatste is precies wat Floris van der Wekken (19) uit Lienden dreef om de opleiding boomkwekerij af te ronden. Hij heeft inmiddels een eigen bedrijf en is bezig met een vervolgopleiding: bedrijfskunde en agrifoodbusiness op de Hogere Agrarische School (HAS). “Sommige mensen zien alleen de modder van tractors op de weg, maar zijn zich er nog niet van bewust dat bomen een groot deel van de oplossing vormen voor het klimaat- en CO2-probleem.” Met het bedrijf van Floris gaat het goed. “Ik ben klein begonnen en heb er nu een webshop bij. Ik lever alleen aan particulieren. Dat is leuk, omdat je ziet dat je mensen blij maakt met hun bestelling. Maar het lijkt me ook leuk om later samen te werken met architecten die het stedelijk groen inrichten of om bomen te kweken voor de export. Daar moet je alleen wel de capaciteit voor hebben en ik hoor regelmatig dat bedrijven nog een tekort aan werknemers hebben.” Wat hij zou doen om nog meer mensen te enthousiasmeren voor de boomkwekerij? “Laat ze maar een keer een dag meehelpen. En iedereen is welkom; je hoeft echt geen Betuwenaar te zijn om boomkweker te worden.”
Technologische kennis en handelsvaardigheden
Volgens Kees van Rooijen, voorzitter van branchevereniging Tree Centre Opheusden, is het hoog tijd dat het beeld van de boomkwekerij wordt bijgesteld. “Jonge mensen vonden sommige veldwerkzaamheden weleens wat saai, maar dat is al lang verleden tijd. Door schaalvergroting en mechanisatie is het uitdagend werk geworden. Er zijn bijvoorbeeld veel mensen nodig met technologische kennis en met handelsvaardigheden.”
Docent Van Lavieren beaamt dat. “Ik draai al wat langer mee en het hardnekkige beeld van vies en zwaar werk speelt al twintig jaar niet meer. De ontwikkelingen gaan ontzettend snel. Op dit moment wordt er bijvoorbeeld gebruikgemaakt van en geëxperimenteerd met gps-technieken. En er zijn boomkwekerijen in Opheusden die autonoom rijdende machines testen. Daarnaast doen de drones hun intrede in het werkveld.” Omdat de boomkwekerijsector gebruikmaakt van de nieuwste technieken, gaat de opleiding in de toekomst meer samenwerken met techniekopleidingen in het kader van precisielandbouw. “We zijn vanuit het Helicon nu in gesprek met een technische school die gericht is op het toepassen van die technieken in de praktijk. Het is nog toekomstmuziek, maar we zouden graag samenwerken.”
Davy van Beusichem – 17 jaar
“Mijn opa heeft een boomkwekerij, dus ik kwam al van jongs af aan in aanraking met het werk. In de toekomst zou ik graag zijn bedrijf overnemen. Daarom volg ik nu de boomkwekerij-opleiding. Het mooiste vind ik dat je de hele dag lekker buiten bent en daar iets maakt, iets laat groeien.”
Leroy van der Wardt – 16 jaar“
Laden, kluiten maken, binden. In de boomkwekerij is het werk erg afwisselend. Maar waar ik het echt voor doe? Er zijn veel plaatsen waar er te weinig bomen zijn. Het is mooi dat je met de boomkwekerij de natuur helpt.”